Bjorn Brink, projectmanager Huisvesting & Beheer bij Aeres, legt uit dat na een selectieproces de keuze viel op Koninklijke Ginkel Groep. “Dit hoveniersbedrijf werkt voor opdrachtgevers met een ambitie in groen. Aeres is een opdrachtgever die naast ambitie zelf ook veel kennis van groen in huis heeft. Het resultaat van deze bijzondere samenwerking zie je terug in het gebouw.”
Maatschappelijke uitdagingen
In mei van datzelfde jaar haakt Marc de Jager aan als projectadviseur. Hij vertelt dat zijn werkgever, Koninklijke Ginkel Groep, in die tijd volop bezig is met groen als oplossing voor maatschappelijke uitdagingen zoals hittestress, wateroverlast, watertekort en gezondheid. “Als allround hoveniersbedrijf willen we graag uitdragen dat groen behalve een esthetische waarde ook een belangrijke ecologische waarde heeft en een functie van betekenis vervult in maatschappelijke uitdagingen. Toen de aanvraag van Aeres bij ons binnenkwam, sloot die naadloos aan op onze eigen ambitie en zoektocht.”
Marc de Jager
In gesprek met de eindgebruikers
In de samenwerking die volgt valt het Marc op dat de betrokkenheid van Aeres als opdrachtgever erg groot is. “Dat klinkt misschien raar, maar wij doen veel projecten waarbij de opdrachtgever niet de eindgebruiker is. Bij Aeres gingen we het gesprek aan met de eindgebruikers, die zelf verstand van zaken hebben. Ik ben ervan overtuigd dat dit de kwaliteit van ons project omhoog heeft getild.” Ter illustratie vertelt hij dat twee studentengroepen van de opleiding Toegepaste Biologie een plan schreven hoe de gevelbeplanting en de daktuin meer insecten, vogels en vleermuizen kunnen aantrekken. Na toetsing van beide plannen door een ecoloog, nam Koninklijke Ginkel Groep de haalbare zaken mee in de engineering. Dat leverde onder meer een ‘bijenladder’ op: toefjes gevelbeplanting die insecten helpen om omhoog te klimmen en de daktuin te bereiken. Marc: “Met dit soort initiatieven zorgden de studenten ervoor dat biodiversiteit ook gedurende het bouwproces goed op de agenda bleef staan.”
15.000 planten
Ook Bjorn maakte leuke interactiemomenten mee. “Op een gegeven moment moesten we keuzes maken welke beplanting waar zou komen. Ik leidde een sessie bij waarbij de groenexperts van het hoveniersbedrijf pleitten voor ‘eerder bewezen’ beplanting. De ecologen en plantdeskundigen van de hogeschool spraken juist hun voorkeur uit voor inheemse beplanting die in Almere thuishoort. Dat leverde interessante discussies op, waar we samen gelukkig goed uitkwamen.”
In de hele hogeschool zijn meer dan 15.000 planten verwerkt: 2000 planten op de daktuin (inclusief 6 bomen), 11.082 planten aan de gevel en nog eens zo’n 2400 interieurplanten.
Impressie van de gevelbeplanting.
Onbetaalbaar
Om de groene gevel van de hogeschool vitaal te houden, adviseert Marc regelmatig onderhoud te plegen en indien nodig planten te vervangen. Dat is voor Aeres best een kostenpost. Daar staat volgens Bjorn tegenover dat de gevelbegroeiing veel meer oplevert wat niet in geld is uit te drukken. “Als bijvoorbeeld blijkt dat het ziekteverzuim in dit groene gebouw met 1% afneemt en je rekent dat om in euro’s, dan hebben we die investering zo weer terugverdiend. Met deze hogeschool leveren we daarnaast een positieve bijdrage aan de biodiversiteit en voorkomen we hittestress en wateroverlast in de omgeving. Al die zaken zijn onbetaalbaar.” Hierop inhakend verwacht Marc dat het verwaarden van groen de komende jaren zal toenemen. “Onder andere Wageningen University & Research doet daar al serieuze studies naar.” Volgens hem duurt het nog maar een paar jaar voordat klimaatneutrale gebouwen die van waarde zijn voor de omgeving daar credits voor zullen ontvangen.
Living lab voor gezond leven in de groene stad
De nieuwbouw in Almere sluit aan bij het curriculum van de hogeschool. In de achtste stad van Nederland met meer dan 200.000 inwoners fungeren Aeres Hogeschool Almere en het Floriadeterrein als living lab waar lectoren en docentonderzoekers praktijkgericht onderzoek doen naar gezond leven in de groene stad. Een mooi voorbeeld hiervan is het lectoraat ‘Groene en vitale stad’, waar Dinand Ekkel samen met docentonderzoekers onderzoek doet naar de invloed van een groene omgeving op de leerprestaties van studenten en het welbevinden van medewerkers.
Voor de realisatie van de nieuwbouw ontving Aeres een subsidie vanuit het programma Almere 2.0. Als onderdeel van de Flevo Campus fungeert de hogeschool in 2022 ook als toegangsgebouw voor de Floriade. Op het terrein van de wereldtuinbouwtentoonstelling verrijst een bomentuin (arboretum) met kavels waar alfabetisch gegroepeerde planten en bomen komen te staan. De bomen en planten op het perceel van Aeres Hogeschool staan in de kavel met de letter L. Hier is de Liquidambar (amberboom) prominent aanwezig.
Aanvankelijk sceptisch
Gevelbeplanting wordt in ons land nog niet zo heel lang toegepast. Marc vertelt dat het hoveniersbedrijf aanvankelijk sceptisch was over de verticale groensystemen. “Je brengt beplanting aan op een plaats waar dat normaal gesproken helemaal niet kan. Met behulp van eco-engineering probeer je een natuurlijke situatie na te bootsen. Inmiddels zijn de beplantingssystemen zo goed doorontwikkeld dat we ze al een aantal jaren succesvol toepassen.”
Bij uitstek een klus voor hoveniers
Hoewel bij de uitvoeringsfase van gevelbeplanting meer techniek komt kijken dan bij het standaard hovenierswerk, denk aan de installatie van webbased irrigatie- en waterretentiesystemen, is dit projectwerk volgens de projectadviseur bij uitstek een klus voor hoveniers. “Het ambacht van het hovenierswerk hebben we hier heel hard nodig. Natuurlijk moet je voor dit specialistische werk begrijpen waar aan bouwkundige elementen je iets kunt bevestigen en waar niet. Maar uiteindelijk ben ik ervan overtuigd dat het gevoel voor beplanting en de juiste plantenkennis essentieel zijn om deze projecten succesvol te kunnen realiseren en in stand te houden. Onze hoveniers bekijken de groene gevel in Almere minimaal een keer in de maand. Ze kijken hoe de begroeiing erbij staat en wat de bladkleur doet. Het signaleren van veranderingen is een ambacht dat de hovenier als geen ander verstaat.”
De daktuin in aanleg. Veel groen in het interieur van de hogeschool.
