Samen met jongeren, wetenschappers, demissionair minister Carola Schouten en vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans ging Twan Huys het gesprek aan over de grote uitdagingen op het gebied van landbouw, voedsel en groene leefomgeving. Wie ook aanschoven aan de talkshowtafel, waren Eline Klomp, student Agrarisch Ondernemerschap Tuinbouw & Akkerbouw van Aeres Hogeschool Dronten, en Bastiaan Pellikaan vanuit zijn functie van voorzitter van de Groenpact Regiegroep.
Handelingsperspectief
Als vertegenwoordiger namens het onderwijs nam Bastiaan Pellikaan deel aan het eerste deel van de uitzending. Hij deed dit samen met demissionair minister Carola Schouten, Jaap Bond (Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen) en Evi Vet (UN jongerenvertegenwoordiger Biodiversiteit en Voedsel bij de Nationale Jeugd Raad). Vanuit de vraag ‘Waar staan we nu?’ ging het gesprek over de uitdagingen van deze tijd. Hoe zien jongeren deze maatschappelijke uitdagingen, in relatie tot hun toekomst? Bastiaan vertelde dat de grote uitdagingen in de groene sector vragen om samenwerking. “Onderwijs, bedrijfsleven en overheden moeten dit samen oppakken om onze jonge mensen een goed handelingsperspectief te bieden.”
Volgens Jaap Bond is de samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid in Nederland zo goed georganiseerd, dat het buitenland daar met afgunst naar kijkt. “Die samenwerking moeten we koesteren. Ons land is in staat om een aantal mondiale problemen op te lossen. Als we bijvoorbeeld kijken naar onze zaadveredeling en onze uitgangsmaterialen, stellen we vast dat 40% van wat er wereldwijd aan gewassen groeit uit Nederlands zaad komt.”
Kennis exporteren
De demissionair minister constateert dat de coronacrisis deze uitdagingen nog meer aan de oppervlakte brengt en daarmee ook de urgentie van de oplossingen. “Toen de coronacrisis uitbrak zagen we dat voedselstromen in de wereld een hele grote kwetsbaarheid hadden. In Nederland hebben we het superefficiënt geregeld. Betekent dit dat we behalve onze producten ook onze kennis en bijvoorbeeld onze zaden moeten exporteren, zodat landen ook veel meer zelf kunnen doen? Hoe kunnen we onze kennis daarbij inzetten?”
Twee verschillende ministeries voor landbouw en voedsel?
Twan Huys oppert of het niet beter is om landbouw en voedsel in twee verschillende ministeries onder te brengen, omdat ze vaak met elkaar in conflict zijn. Hierop antwoord Carola Schouten dat beiden elkaar juist nodig hebben. “Ik ben er zeer van overtuigd dat alle drie de takken van ons ministerie, landbouw, natuur en voedselkwaliteit, onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.” Die overtuiging heeft ze ook als het gaat om landbouw en natuur. “Je geeft de land- en tuinbouw een toekomst als je daarbij bedenkt wat de impact op de natuur is en hoe je dat op een natuurinclusieve manier kunt doen.”
‘Zonder natuur geen landbouw’
Ook Bastiaan Pellikaan benadrukt dat er geen tegenstelling hoeft te zijn tussen landbouw en natuur. “In tegendeel, de landbouw heeft de natuur juist ontzettend hard nodig. Zonder natuur is er geen landbouw mogelijk. Het gaat om het handelingsperspectief. Wij moeten de jonge ondernemers een handelingsperspectief bieden voor de langere termijn. Dan gaan ze ondernemen, ze zijn niet voor niks ondernemers.”
Volgens Evi Vet is dit precies wat ze ziet bij de jonge boeren die ze spreekt. “Het zijn mensen die van hun land houden en van hun vak. Ze willen graag hun land verbeteren en hun eigen gezin blijven voeden.”
Boterham verdienen
Veel jonge agrarische ondernemers vragen zich af of ze nog wel een boterham kunnen verdienen in de omslag naar kringlooplandbouw. Carola Schouten zou graag meer mogelijkheden hebben om boeren, die extra bijdragen aan hoogwaardige productie en biodiversiteit, te compenseren. Op dit punt loopt ze echter aan tegen Europese mededingingsregels.
Twan Huys in gesprek met vier jongeren die de groene sector vertegenwoordigen, onder wie Eline Klomp (rechts voor) van Aeres Hogeschool Dronten.
‘Laat andere landen profiteren van onze innovatieve sector’
In het laatste deel van de uitzending ging het over de vraag: ‘Hoe pakken we het aan?’ Hierin kwamen vier jongeren aan het woord die de groene sector op verschillende thema’s vertegenwoordigen. Naast Aeres-student Eline Klomp waren dit Lars van Ginkel (adviseur Innovatie en Ontwikkeling bij Koninklijke Ginkel Groep), Robin van Boom (student Ecologie & Wildlife bij Helicon Opleidingen), Job Brom (student internationaal land- en watermanagement met een minor in innovatie en ondernemerschap aan de WUR).
Eline Klomp studeert Agrarisch Ondernemerschap Tuinbouw & Akkerbouw in Dronten. Haar doel is uiteindelijk het akkerbouwbedrijf van haar ouders over te nemen. Op een gebied van 275 hectare verbouwt dit bedrijf aardappelen, suikerboeten, kapucijners en andere eiwitrijke producten. Hoe ziet zij haar toekomst op de langere termijn? “Ik vind dat de sector enorm innovatief te werk gaat. Er zijn nog ontzettend veel mogelijkheden en kansen op het gebied van duurzaamheid en biodiversiteit. Ik vind het belangrijk dat Nederland hiermee blijft experimenteren, zodat andere landen er ook van kunnen profiteren."
Uitreiking Impactprijzen Groen Onderwijs
Tijdens de manifestatie werden ook de Impactprijzen Groen Onderwijs 2020 uitgereikt in de categorieën vmbo, mbo, hbo en universiteiten. In de categorie vmbo viel Aeres VMBO Nijkerk in de prijzen met het project ‘Ongewoon lekker’. Hierin verwerkten vierdejaars vmbo-leerlingen eiwitrijke meelwormen in lekkere snacks als pizza’s, muffins, shakes en proteïnerepen.
Demissionair minister Carola Schouten poseert met alle prijswinnaars van de Impactprijs Groen Onderwijs. Rechts op de voorgrond Frederique en Marissa van Aeres VMBO Nijkerk.
Hele manifestatie terugkijken?
Dit artikel gaat over een klein deel van de manifestatie. Op de website van Groenpact staat het volledige verslag en is het mogelijk om de hele uitzending terug te kijken.
Vanwege corona werd de manifestatie live werd gestreamd vanuit het Nationale Theater in Den Haag.
